તાનાજી માલુસારે

તાનાજી માલુસારેની  શૌર્યગાથા અને સિંહગઢ કિલ્લાની યુદ્ધ ની વીર ગાથા વિશે જાણીએ...ચાલો અપેક્ષા જ્ઞાન કી સાથે 

• તમે તાનાજી માલુસારે વિશે સાંભળ્યું કે વાંચ્યું છે? તેઓ કોણ હતા?
• ભારતીય ઇતિહાસમાં તેમને શા માટે યાદ કરવામાં આવે છે?
• તાનાજી માલુસારે સિંઘ તરીકે પણ જાણીતા હતા. તેમણે 4 ફેબ્રૃઆરી 1670 માં સિંહગઢની લડાઇમાં મુખ્ય ભૂમિકા ભજવી હતી. માર્ગ દ્વારા, ભારતના ઇતિહાસમાં ઘણી લડાઇઓ થઈ છે, જે ઘણા લડવૈયાઓ બહાદુરીથી લડ્યા અને જીત્યા. આવી સ્થિતિમાં ઘણા લડવૈયાઓએ પણ પોતાનો જીવ ગુમાવ્યો છે.
• તાનાજી માલુસારે આ યોદ્ધાઓમાંના એક છે. તાજેતરમાં જ, ફિલ્મ તાનાજી માલુસારે પર રીલિઝ થઈ  છે અને તેથી આ નામ આજકાલ વધુ ચર્ચામાં છે.

• તાનાજી માલુસરે કોણ હતા?

• તાનાજી મલુસારે બહાદુર અને પ્રખ્યાત મરાઠા યોદ્ધાઓમાંના એક છે અને તે એક નામ છે જે બહાદુરીનો પર્યાય છે. તે મહાન શિવાજીનો મિત્ર હતો.
• તેમને 4 ફેબ્રઆરી 1670 માં સિંહાગઢ ના કિલ્લા ના  યુદ્ધ માટે સૌથી વધુ યાદ કરવામાં આવે છે, જ્યાં તેણે મોગલના કિલ્લાના સેનાપતિ  ઉદય ભાન રાઠોડ સામે અંતિમ શ્વાસ લીધા ત્યાં સુધી લડ્યા, જેણે મરાઠાઓને જીતવાનો માર્ગ મોકળો કર્યો.
• શિવાજી તેમની બહાદુરી અને શક્તિના કારણે તેમને 'સિંહ'કહેતા. તાનાજી માલુસારેનો જન્મ ઈ.સ.1600  માં મહારાષ્ટ્રના સાતારા જિલ્લો, ગોવલી, જાવલી તાલુકામાં કોળી કુટુંબ માં થયો હતો. તેમના પિતાનું નામ સરદાર કોલાજી અને માતાનું નામ પાર્વતીબાઇ હતું. તેમના ભાઈનું નામ સરદાર સૂર્યજી હતું.

ચાલો હવે આપણે સિંહગઢના યુદ્ધ વિશે જાણીએ.

• તનાજી માલુસારેના પુત્રના લગ્નની તૈયારીઓ ચાલી રહી હતી. ચારેબાજુ ગમગીનીનું વાતાવરણ હતું. તેઓ શિવાજી મહારાજ અને તેમના પરિવારને લગ્નમાં જોડાવા આમંત્રણ આપવા ગયા હતા જ્યારે તેમને ખબર પડી કે શિવાજી મહારાજ મુઘલો પાસેથી સિંહાગઢ કિલ્લો તરીકે ઓળખાતા કોંધના કિલ્લાને પાછો મેળવવા માગે છે. પહેલાં સિંહગઢના કિલ્લાનું નામ કોંધના હતું.

• 1665 માં, પુરંદરની સંધિને લીધે શિવાજી મહારાજે મુગલોને કોંધણા કિલ્લો આપવો પડ્યો. પુણે નજીક સ્થિત કોન્ધના, સૌથી ભારે કિલ્લેબંધી અને વ્યૂહાત્મક રીતે મૂકવામાં આવેલ કિલ્લો હતો. આ સંધિ પછી, મુગલોમાંથી રાજપૂતો, આરબો અને પઠાણોની સૈન્ય કિલ્લાની સુરક્ષા માટે ઉપયોગ કરતી. આમાં સૌથી સક્ષમ સેનાપતિ ઉદયભાન રાઠોડ હતા અને દુર્ગપાલ પણ, જેમની નિમણૂક મોગલ સેનાના પ્રમુખ જયસિંહ ના આદેશ થી થાય છે.

• શિવાજીના આદેશ પછી, તનાજી લગભગ 300 સૈન્ય લઈ કિલ્લાનો નાશ કરવા ગયા. તેની સાથે તેનો ભાઈ અને 80 વર્ષીય શેલર મામા પણ હતા. કિલ્લાની દિવાલો એટલી ઉચી હતી કે તેમને સરળતાથી ચડવું શક્ય નહોતું. તેની ચઢાણ એકદમ સીધી હતી.

• આ કિલ્લા ના સુરક્ષા માટે ઉદયભાન ના  નેતૃત્વ હેઠળ આ કિલ્લાની રક્ષા 5000 મોગલ સૈનિકો દ્વારા કરવામાં આવી હતી. કિલ્લાનો એક માત્ર ભાગ જ્યાં મુગલ સૈન્ય નહોતો તે ઉચી લટકાવેલી શિલાની ટોચ પર હતો.

• એવું કહેવામાં આવે છે કે તનાજીએ તેના એક પાલતુ, એક વિશાળ ગરોળીની મદદથી તેના સૈનિકો સાથે તે ઉંચી શિલા પર ચઢવામાં  સફળતા મેળવી અને મોગલ સૈનિકો પર હુમલો કર્યો.
• ઉદયભાન સિંહ અને મોગલ સૈનિકો આ હુમલોથી અજાણ હતા. તનાજી યુદ્ધમાં ઉદયભાન દ્વારા માર્યા ગયા હતા અને વીરગતિ પ્રાપ્ત કરી હતી. પરંતુ તેના શેલાર કાકાએ તનાજી પછી અને લડતની કમાન સંભાળી અને ઉદયબ ભાનને મારી નાખ્યો. અંતે કિલ્લાને મરાઠાઓએ કબજે કર્યો.
• આખરે, તાનાજીની બહાદુરી અને સમજશક્તિને કારણે મરાઠાઓ જીતી ગયા અને સૂર્યોદય દ્વારા કોંધણા કિલ્લા પર ભગવો ધ્વજ ફરકાવવામાં આવ્યો.

વિજય હોવા છતાં, શિવાજી તેમના સૌથી સક્ષમ સેનાપતિ અને મિત્રને ગુમાવીને  ખુબ અસ્વસ્થ હતા અને તેમના મો માંથીએક શબ્દ  બહાર આવ્યા - "ગઢ આલા પણ સિંહ ઘેલા" એટલે કે "
ગઢ હાથમાં આવ્યો, પરંતુ મેરા સિંહ (તનાજી) ગયા. તેમણે તનાજીનું સન્માન કર્યું. મેં કોન્ધના કિલ્લાનું નામ બદલીને સિંહગઢ કિલ્લા રાખ્યું કારણ કે તેઓ તનાજીને 'સિંહ' કહેતા હતા.

• તનાજી માલુસારે એક યોદ્ધા બન્યા જેણે શિવાજી મહારાજની  સિંહગઢ કિલ્લાની લડત લડી અને જીત મેળવી, તેમ છતાં તેમના પુત્રના લગ્ન અને તેના પરિવારનો પ્રવાહ વહેતો ન હતો. આવા મહાન યોદ્ધાની બહાદુરી મહારાષ્ટ્ર અને આખા ભારતમાં યાદ આવે છે.

જય ભવાની...જય શિવાજી

JITU SIR....MO - 9408039595

🍁Apexa Gyan Key 🍁